بیمارستان 51 ساله بچه هاِ کشور و بیماری های گرانی که بیمه نیستند - وبلاگ نیک دل

به گزارش وبلاگ نیک دل، قطب علمی اطفال کشور است و در سال 1347 به همت دکتر اهری و دکتر قریب آغاز به کار کرد؛ رسالتش هم ارائه خدمات تشخیصی و درمانی به بیماران، آموزش و تربیت نیروی انسانی و همچنین ایجاد بستر تحقیقاتی در زمینه علوم پزشکی با بالاترین کیفیت است...

دکتر رضا شروین بدو - فوق تخصص بیماری های مغز و اعصاب بچه ها و رییس مرکز طبی بچه ها است. وی در گفت وگوی تفصیلی با خبرنگار وبلاگ نیک دل ضمن تشریح خدمات ارایه شده به بیماران، پیشرفت ها و همچنین مسائل موجود بر سر راه درمان بچه ها بیمار را مطرح و تاکید می کند که در بسکمک از موارد باید بچه ها بیمار در اولویت قرار گیرند و بیش از پیش به برطرف موانع درمانی آنها توجه شود.

متن گفت وگوی تفصیلی دکتر شروین بدو با وبلاگ نیک دل را در پی می خوانید:

بیمارستان 51 ساله بچه ها در پایتخت

- در ابتدا درباره فعالیت ها و همچنین نوع خدمات ارایه شده به بیماران در بخش های مختلف این بیمارستان توضیح دهید؟

بیمارستان مرکز طبی بچه ها بزرگ ترین بیمارستان آموزشی، درمانی و پژوهشی کشور است. این بیمارستان از سال 1347 تاکنون فعال است و در واقع 51 سال از فعالیت آن می گذرد. در تمام زمینه های تخصصی و فوق تخصصی بچه ها خدمت رسانی درمانی انجام می دهد و همچنین در روند آموزش تخصصی و فوق تخصصی پزشکی کشور نقش دارد.

این بیمارستان حدود 400 تخت دارد که معمولا همه تخت ها اشغال هستند. نزدیک 345 تخت در بخش ها و تعداد دیگری از تخت ها در اورژانس هستند و این تعداد تختی که اشاره کردم، با ضریب اشغال حدود 95 درصد فعالیت می کنند و این مساله نشان می دهد که همه تخت های بیمارستان پُر است.

اتاق عمل های مجهزی داریم و ماهانه بیش از 1000 عمل بزرگ در این بیمارستان انجام می شود. مراجعین متعدد اورژانس داریم که تعداد آن به طور معمول بین 300 تا 500 مراجعه در روز است و بیش از 1000 مراجعه در کلینیک های تخصصی و فوق تخصصی داریم. بنابراین با حجم بسکمک از بیماران روبرو هستیم. بخش ها خدمات را در زمینه اقدامات تخصصی طبی بچه ها یا اقدامات مدیکال و جراحی ارایه می دهند. تمام جراحی های پیچیده اطفال مرتبط با قسمت های مختلف ارتوپدی، جراحی مغز، اعصاب، قلب، گوش، حلق، بینی و تمام مواردی که مرتبط با اورولوژی و اطفال می شوند در این مرکز انجام می شود.

همچنین تمام رشته های فوق تخصصی بچه ها در این بیمارستان فعال است؛ به عنوان مثال بخش مغز و اعصاب علاوه بر فعالیت های فوق تخصصی خود، خدماتی را در زمینه صرع های مقاوم به دارو ارایه می دهد. بخش خون فعالیت فوق تخصصی در زمینه خون انجام می دهد و در کنار آن پیوند سلول بنیادی در مرکز انجام می شود و یکی از معدود مراکز در خاورمیانه هستیم که پیوند سلول بنیادین را در تمامی زمینه ها در مورد بچه ها انجام می دهیم.

پیوند اعضای بچه ها در بیمارستان بچه ها

بخش کلیه نیز علاوه بر اینکه به عنوان بخش فوق تخصصی مشغول به کار است، برنامه مشترک پیوند کلیه داریم و در این بیمارستان پیوند کلیه اطفال نیز انجام می شود. در بخش جراحی همه اقدامات مربوط به جراحی بچه ها انجام می شود. بخش گوارش نیز علاوه بر فعالیتی که انجام می دهد، اقدامات بسیار مهم آندوسکوپی بچه ها را به انجام می رساند که کار بسیار سختی است. علاوه بر آن در کنترل خونریزی های گوارشی بچه ها و خروج جسم های خارجی خدمات ارایه می شود.

همانطور که می دانیم بچه ها تمایل بسکمک دارند که جسم خارجی را بلع کنند و انجام اقدام لازم در این زمینه نیازمند دستگاه آندوسکوپی مخصوص است؛ لذا بیمارستان ما به صورت شبانه روز در زمینه آندوسکوپی و کولونوسکوپی بچه ها فعال است. در زمینه پیوند کبد بچه ها نیز خدمات ارایه می شود؛ به طوری که پیوند کبد بچه ها در حال حاضر تنها در مرکز طبی بچه ها بیمارستان امام خمینی (ره) و شیراز انجام می شود؛ به عبارت دیگر این دو کانون پیوند کبد اطفال هستند و تاکنون پیوند کبد اطفال پیروز بسیار داشتیم.

- در رابطه با فعالیت های پژوهشی و همچنین آموزشی بیمارستان نیز توضیح دهید؟

بله. علاه بر بخش های فوق تخصصی، بیمارستان مرکز طبی بچه ها از نظر پژوهشی نیز فعالیت های بسکمک دارد. تعداد بسکمک از مقالات پژوهشی در زمینه طب بچه ها در این بیمارستان تولید می شود. چند نفر از اعضای هیات علمی از نظر تعداد مقالات جزو یک درصد دانشمندان برتر جهان هستند و این امر کمک کننده در این زمینه است. همچنین 9 مرکز تحقیقاتی و پژوهشی در این بیمارستان مشغول به فعالیت هستند.

این مرکز در زمینه آموزشی نیز فعالیت هایی را انجام می دهد؛ مرکز طبی بچه ها در تمام رشته های مصوب بچه ها اعم از داخلی و جراحی در مقطع تخصصی، فوق تخصصی، فلوشیپ های مرتبط با جراحی بچه ها، فراگیر می پذیرد.

قدیمی ترین بیمارستان مدرن بچه ها کشور

- مرکز طبی بچه ها به عنوان قطب علمی اطفال کشور شناخته می شود؛ این مرکز چه ویژگی در این زمینه دارد و چرا به این عنوان شهرت یافته است؟

بیش از 115 عضو هیأت علمی در این بیمارستان مشغول به فعالیت هستند و حدود 70 درصد از آنها از تمام وقت جغرافیایی هستند و با توجه به امکانات آموزشی، درمانی و پژوهشی مرکز طبی بچه ها، این مرکز از چندین سال قبل به عنوان بزرگترین مرکز آموزشی و درمانی و پژوهشی اطفال کشور و همچنین قطب علمی طب بچه ها شناخته شده است؛ چون این بیمارستان قدیمی ترین بیمارستان مدرن بچه ها کشور است و با توجه به تعداد مراجعین و همچنین غنی بودن بیمارستان از نظر اعضای هیأت علمی تخصصی و فوق تخصصی این رسالت را دارد که به عنوان قطب علمی بچه ها کشور انجام فعالیت کند.

- در مرکز طبی بچه ها چه تعداد پرسنل در حال ارایه خدمات هستند؟

تعداد پرسنل متغیر است؛ این مرکز حدود 1200 پرسنل و 115 عضو هیات علمی دارد. تعداد فراگیران بستگی به شرایط خاص دارد، اما هر ساله بین 23 تا 25 دستیار تخصصی بچه ها در این بیمارستان می پذیریم. در حال حاضر رشته اطفال، سه ساله است و حدود 60 تا 65 رزیدنت بچه ها داریم و در تمام رشته های فوق تخصصی مصوب هم بر اساس ظرفیتی که وزارتخانه به ما می دهد، دستیار فوق تخصص مشغول به کار است و تعدادی از دستیار فوق تخصصی از افرادی هستند که خودشان به صورت آزاد شرکت کردند و تعدادی از آنها هیأت علمی دانشگاه دیگر هستند که در این مرکز دوره می بینند و به عنوان فوق تخصص در مرکز خود کارشان را ادامه می دهند.

انجام ماهانه 1000 جراحی بزرگ در مرکز طبی بچه ها

- به طور میانگین مرکز طبی بچه ها چه تعداد مراجعه کننده دارد؟

این مرکز حدود 400 تخت دارد که 345 تخت آن بستری و 55 تخت اورژانس است. بین 300 تا 500 نفر برای درمان های سرپایی به بخش اورژانس مراجعه می کنند. معمولاً بیش از 95 درصد تخت ها اشغال است. مدت زمان بستری بیماران نیز متفاوت است؛ چون تعدادی از بیماران دچار بیماری های سخت هستند و ممکن است مدت درمان طولانی تر شود. حدود هزار عمل بزرگ در ماه در این مرکز انجام می شود. پرسنل و اساتید بیمارستان در دو شیفت صبح و عصر فعالیت می کنند و به بیماران خدمات ارایه می دهند.

- برخی بیماران نسبت به اینکه برخی از داروها و آزمایشات در داخل بیمارستان انجام نمی شود و باید به مراکز دیگر مراجعه کنند، گلایه دارند. این مشکل به واقع وجود دارد یا برطرف شده است؟

در این مورد مشکل خاصی نداریم؛ به دلیل اینکه آزمایشگاه بیمارستان مرکز طبی بچه ها یکی از بزرگترین آزمایشگاه های کشور است؛ بنابراین قسمت اعظم آزمایش ها را نه تنها خودمان انجام می دهیم بلکه کمک دهنده بسکمک از بیمارستان های دیگر نیز هستیم. تعداد معدودی از آزمایش ها که برای بیماران بستری در بیمارستان انجام نشود، طبق قراردادی که دانشگاه علوم پزشکی تهران دارد، بیمارستان آزمایش را به مرکز مورد نظر ارسال می کند. بنابراین بیماری که در بخش های مرکز بستری شده، برای انجام آزمایش به بخش دیگر ارجاع داده نمی شود و همه اقدامات در بیمارستان انجام می شود.

در مورد دارو و تجهیزات هم بیمارستان سعی خود را دارد که در حد توان بهترین دارو و تجهیزات را برای بیمار فراهم کند و در زمانی که بیمار روی تخت بستری بیمارستان است، برای تهیه دارو و ملزومات پزشکی به بیرون از مرکز ارجاع داده نمی شود.

مشکل اسکان همراهان بیماران شهرستانی

بسکمک از مراجعان مرکز طبی بچه ها، از استان ها و شهرستان ها هستند، در زمینه اسکان خانواده های بیماران اقدامی انجام شده است؟

بیش از 60 درصد از بیماران این مرکز مراجعه کننده از شهرستان ها هستند؛ علاوه بر این، مرکز طبی بچه ها قسمت بزرگی از کلانشهر تهران را هم پوشش می دهد و این نکته را باید در نظر داشته باشیم که تعداد بیمارستان های تخصصی و فوق تخصصی بچه ها در کشور و تهران بسیار انگشت شمار هستند. بنابراین ما با افزایش مراجعین روبرو هستیم و باید به این افراد خدمت رسانی کنیم. بنابراین هدف اصلی بیمارستان ارایه خدمات بهداشتی و درمانی به بیماران است و اسکان همراه مستقیماً جزو رسالت های بیمارستان نیست، البته اسکان مادر کودک جزو وظیفه ماست و پذیرای مادران هستیم. اما همراهان دیگر را معمولاً به همراه سراها ارجاع می دهیم یا تعدادی از آنان از طریق واحد مددکاری با خیرینی که داوطلبان خدمات ارایه می دهند، ارتباط می گیرند و اسکان همراهان بیماران انجام می شود. همچنین برخی از خیرین با تعدادی از مهمان پذیرهای نزدیک یا هتل های نزدیک بیمارستان قرارداد دارند و برخی از همراهان بیماران به این هتل ها و مهمان پذیرها ارجاع داده می شوند.

شهرداری منطقه 6 نیز با دانشگاه علوم پزشکی تهران طرحی داشته که این طرح کمک می کند تا تعداد بیشتری از همراهان بیماران را اسکان دهیم، ولی روال به این منوال است که معمولاً با تایید سیستم درمانی بیمارستان و مددکاری بیمارستان همراهان به همراه سراهایی که خارج از بیمارستان هستند، ارجاع و اسکان داده شوند. لذا از اسکان همراهان بیماران در اطراف بیمارستان تا حدودی کاسته شده، ولی چون 60 درصد مراجعه کنندگان از شهرستان هستند، این مساله به طور کامل برطرف نشده و کماکان این مشکل را داریم. تعداد بسکمک از مراجعه کنندگان عملاً از فضای بیمارستان استفاده می کنند، ولی از نظر وضعیت بهداشتی و امنیت، نمی توانیم شبانه روز پذیرای بزرگواران در محوطه بیمارستان باشیم؛ لذا از نهادهای مختلف مقداری کمک بیشتری در این زمینه طلب داریم.

سهم 10 درصدی بیماران در پرداخت هزینه های بستری

- با توجه به اینکه بسکمک از مراجعان به این مرکز از قشر متوسط جامعه هستند و درمان بچه ها نیز بعضا هزینه های بالایی دارد، برای حمایت از خانواده های کم درآمد برنامه ای دارید؟

بیمارستان از نظر جذب منابع خیرین پتانسیل بالایی دارد و سعی کردیم در این رابطه تا جایی که می شود در کنار مردم باشیم؛ اول اینکه این بیمارستان تعرفه دولتی دارد و تعرفه خصوصی ندارد. تمام تعرفه هایی که سازمان های بیمه گر می پذیرند بیمارستان با بیماران از طریق بیمه محاسبه می کند و حجم زیادی از هزینه هایی که برای بیماران باید متحمل شوند را از طریق بیمه پوشش داده می شود و بیمارستان با همه بیمه های پایه و تعداد بسکمک از بیمه های تکمیلی قرارداد دارد و بیماران در طول درمان از بیمه خود استفاده می کنند. معمولاً سهم بیمار از شرایط بستری حدود 10 درصد است. همچنین تمام خدمات سرپایی شامل تعهدات بیمه می شود. بنابراین بیمار جزء کمتری از هزینه ها را پرداخت می کند؛ با این حال در برخی از موارد بیمار توانایی پرداخت ندارد و ما معمولا آنان را با مددکاری خود ارتباط می دهیم و بعد از اینکه استحقاق سنجی انجام شد، در مواردی که خیرین از قبل اعلام آمادگی کردند، سعی می کنیم مشکل بیمار را تا جایی که می توانیم برطرف کنیم. برخی از موارد هم تا حد زیادی امکان پذیر نیست که پوشش دهیم.

- نحوه پوشش هزینه های درمانی اتباع خارجی چگونه است؟

برخی از انجمن های خیریه مثل موسسه زنجیر عمومی، تعدادی از آنها را تقبل می کند و بیمارستان نیز تعداد دیگری را تقبل می کند. تا حدی که بتوانیم سعی می کنیم که کمک کنیم ولی ممکن است بسکمک از مواقع پوشش صد در صدی را برای این عزیزان نداشته باشیم. البته بیمارستان مخارج روزمره خود را دارد و تهیه دارو و ملزومات پزشکی ملزم به این است که پرداخت ها به موقع انجام شود، اما بیمارستان پتانسیل خوبی از نظر جذب خیرین دارد و تاکنون خیرین در زمینه های مختلف بسیار کمک کردند.

- تاخیر بیمه ها در پرداخت مطالبات، چه مسائلی را برای بیمارستان به دنبال داشته است؟

در مورد بیمه ها وضعیت مقداری بهتر است، ولی کماکان مسائل داریم. بیمارستان های بچه ها معمولاً بنیه زیادی ندارند؛ چراکه هزینه های بچه ها حین بستری بالاست و اقدامات درمانی پیچده تر هستند و میزان درآمد بیمارستان و مخارجی که دارد بسیار به هم نزدیک است و درآمد بیمارستان زیاد نیست؛ بنابراین خیلی وابسته است که منابع درآمدی خود را زودتر وصول کند و از جمله قسمت عمده آن مطالبات بیمه ای است. با اینکه بیمه ها همکاری می کنند ولی بعضاً ماه های طولانی می شود که پرداخت ها با زمانی که خدمت ارایه شده، بسیار فاصله دارد.

در پرداخت های بیمه ای، بیمارستان بچه ها را ویژه ببینید

با توجه به اینکه مخارج بیمارستان از جمله تهیه دارو و تجهیزات پزشکی یا مواد مصرفی مثل مواد غذایی باید به روز انجام شود، لازم است که فکر ویژه ای شود؛ ما بارها خواهش کردیم که حساب بیمارستان بچه ها را به صورت ویژه نگاه کنند و پرداختی های بیمارستان بچه ها با تأخیر کمتری اتفاق افتد، اگر چنین شود قطعاً خدمت رسانی بهتر صورت می گیرد. علاوه بر آن در برخی از خدمات که به نظر می رسد کمک سازمان های بیمه گر را می طلبد، اگر یک بار دیگر تجدید نظر شود شاید بتوان کمک بیشتری به بیماران کرد.

بیماری های گرانی که بیمه نیستند

به عنوان مثال، در حال حاضر همه هزینه های پیوند سلول بنیادین برعهده بیمه نیست، قسمتی را وزارتخانه تقبل و بیمارستان نیز کمک می کند. اما اگر پیوند سلول بنیادین مشمول تعهدات بیمه شود، کمک بسیار بزرگی به بیماران می کند. همچنین برخی از خدمات فوق تخصصی که کمک بسکمک به تشخیص و درمان می کنند، هنوز مورد تعهدات بیمه نیستند مانند بخش صرع مقاوم که خدماتی را در این زمینه ارایه می دهیم مانند مانیتورینگ یا پایش نوار مغزی 24 ساعته بیماران که به تشخیص و درمان و انتخاب راهکار درست کمک می کند. بنابراین اگر بازنگری در این زمینه صورت گیرد و چتر حمایتی بیمه در مورد ارایه خدمات بیمارستان بیشتر شود، این بیمارستان که به عنوان بیمارستان مرجع خدمت می کند قطعا می تواند کمک های بسیار زیادی به بیماران داشته باشد.

برخی از خدمات این مرکز، خدماتی هستند که هزینه بسکمک را می طلبد؛ به عنوان مثال این مرکز تنها بیمارستان بچه ها کشور است که مجهز به دستگاه ام. آر. آی می باشد و این اقدام به صورت شبانه روزی در اختیار بچه ها است. کودک معمولاً زیر این دستگاه به راحتی دراز نمی کشد؛ بنابراین نیاز است که متخصص بیهوشی حضور داشته باشد تا با دارویی کم اثر کودک را بخواباند و مراقب باشد که عوارضی اتفاق نیفتد. لذا مدت زمانی که خدمت ارایه شود مقداری طولانی تر می شود، اما هم خدمت با کیفیت ارایه می شود و هم هزینه انجام خدمت بالاتر می رود. بنابراین اگر بتوانیم پوشش خدمات، به خصوص پوشش بیمه و پرداخت بیمه ای مقداری منظم تر باشد و خدمات بیشتری از ما تحت پوشش قرار گیرد، قطعاً می توانیم خدمت رسانی بهتری به بیماران انجام دهیم.

روزی 1000 مراجعه به درمانگاه بیمارستان بچه ها پایتخت

- برای حل مشکل شلوغی درمانگاه بیمارستان و تسهیل حضور بیماران برنامه ای دارید؟

وقتی درمانگاه هزار مراجعه در روز دارد، این کودک معمولا همراه با پدر و مادر می آید و تعداد افراد بسیار زیاد می شوند. بعضاً ممکن است پدر بزرگ و مادر بزرگ و یکی از اقوام نزدیک نگران کودک باشند و او را همراهی کنند و به همین دلایل با حجم زیادی از مراجعین روبرو می شویم. این مساله باعث می شود که درمانگاه شلوغ باشد؛ به خصوص درمانگاه مرکز که به دلیل ارایه تعرفه دولتی تا پاسی از شب فعال است. اقداماتی که در این زمینه انجام دادیم ساخت یک کلینیک جدید است که در حیاط بیمارستان در حال آماده سازی است. ساختمان در حال 95 درصد پیشرفت است که تمام کلینیک های تخصصی و فوق تخصصی را به آنجا منتقل می کنیم. برای ساخت این کلینیک هزینه بسکمک شده که جا دارد از وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی تهران تشکر کنم، ولی برای تجهیز آن کماکان نیاز به کمک داریم تا بتوانیم کلینیک را به سرعت تجهیز کنیم و از بیماران سرپایی در شأن خودشان پذیرا باشیم.

ارجاعات نابسامان

یکی از مسائلی که با آن روبرو هستیم بحث ساماندهی ارجاعات است. در برخی از موارد عزیزان خودشان به اینجا مراجعه می کنند، اعتماد دارند و ما از این اعتماد بسیار خوشحالیم؛ ولی همین خدمت در شهر خودشان قابل انجام است، مثلا از یک شهر بزرگی به اینجا مراجعه می کنند که همین خدمت در آن شهر نیز ارایه می شود و این ارجاع نابسامان باعث می شود که نتوانیم برای سایر بیماران در حدی که لازم است و حتی بیشتر، وقت بگذاریم. بنابراین توصیه می شود که تا جایی که می توانند از طریق سیستم ارجاع به این مرکز مراجعه کنند؛ اگرچه همواره سعی کردیم پذیرای این بیماران باشیم، ولی با رعایت نظام ارجاع که از اولویت های وزارت است، قطعاً این مشکل کمتر می شود.

- در بیمارستان مرکز طبی بچه ها رزیدنت ها نیز فعالند و خدماتی را به بیماران ارایه می دهند. برای برطرف نگرانی خانواده ها در این موضوع، چه صحبتی دارید؟

بیمارستان از ابتدا به اسم بیمارستان آموزشی فعالیت می کند. بنابراین یکی از اهداف اصلی بیمارستان تربیت نیروی متخصص و متعهد برای کشورمان است. این بیمارستان از ابتدای تأسیس دستیار می گرفت، اما در اکثر خدمات ما، در کنار رزیدنت، اعضای هیات علمی یا نیروهای با تجربه نیز حضور دارند. به عنوان مثال در مورد بخش اورژانس در کنار دستیار تخصصی، اعضای هیات علمی بیمارستان نیز حضور دارند که این امر در راستا طرح مقیمی است که با همت وزارت بهداشت در حال برگزاری است و جا دارد از معاونت درمان وزارت بهداشت بابت این طرح تشکر کنم.

هیچ زمانی از شبانه روز نیست که در این بیمارستان عضو هیات علمی حضور نداشته باشد. بنابراین رزیدنت که بیمار خود را می بیند با عضو هیات علمی مشورت می کند و علاوه بر صبح که ویزیت توسط استاد انجام شده، در عصر و شب هم استاد حداقل دو بار بیماران را ویزیت می کند. در کلینیک های دیگر بیمارستان نیز روال به همین منوال است. در کلینیک های تخصصی اعضای هیات علمی مشغول به کار هستند و در کنار آنها دستیاران کار می کنند. در مورد اورژانس سرپایی بیمارستان، در کنار رزیدنت ها از متخصصین و دستیاران فوق تخصصی استفاده می شود.

مورد دیگری که ممکن است گاهی اشتباه تعبیر شود میزان تجربه فراگیران است. ما دستیار فوق تخصصی در بیمارستان داریم که آنان متخصصینی هستند که سال ها تجربه داشتند و فیلد فوق تخصصی خود را تکمیل می کنند. بنابراین ممکن است که این شخص در استان خود که فعالیت می کرده جزو بهترین متخصصان آن رشته باشد و فوق تخصصی را تکمیل می کند. بنابراین وقتی دستیار فوق تخصصی، بیمار را در کنار استاد ویزیت می کند در واقع یک متخصص با تجربه چنین کاری را انجام می دهد. یا جراح اعصابی داریم که سال ها در شهرستان خود انواع جراحی های پیچیده را انجام داده و در این مرکز یک دوره فلوشیپ جراحی مغز و اعصاب اطفال می بیند. بنابراین در کنار استاد خود، مکمل می شوند.

به چه کسانی رزیدنت می گویند؟

رزیدنت ها کسانی هستند که دوره پزشکی عمومی را تکمیل کردند و مُهر و شماره نظام پزشکی دارند، در کنار اساتید بیماران خود را می بینند و معمولاً دستورات پزشکی بدون هماهنگی ارشدهای خود و گروه پزشکی انجام نمی شود. بنابراین به نظر من نگرانی وجود ندارد. علاوه بر آن شاید یک حسن این باشد که علاوه بر ساعاتی که اعضای هیات علمی مشغول هستند، چون رزیدنت ها حضور 24 ساعته دارند، ممکن است که نکات بسیار دقیق تری را متوجه شوند که در برخی از بیمارستان های خصوصی که فاقد دستیار هستند و فقط در زمان های خاصی دسترسی به متخصص دارند که برای ویزیت می آیند، این اقدام امکان پذیر نباشد. به عنوان مثال موارد پیچیده از بیمارستان خصوصی هم معمولاً در حیطه اطفال در بیمارستان ما پذیرش گرفته می شود و به هر حال بیمارستان های آموزشی پذیرای بیماران سخت می شوند. بنابراین چون اقدامات دستیاران تخصصی و فوق تخصصی در کنار اعضای هیات علمی است، به نظر می رسد که به کیفیت ارایه خدمت کمک می کند.