چه تفاوتی بین استاندارد HDMI 2.1، 2.0 و 1.4 وجود دارد؟ - وبلاگ نیک دل

به گزارش وبلاگ نیک دل، استاندارد HDMI در هر صورت به نام HDMI شناخته می گردد؛ آیا این درست نیست؟ اگر واقع بین باشیم پاسخ به این سوال آنقدر هم ساده نیست. شما همان کابل و پورت را در کالاهای مختلف خواهید دید، اما استاندارد امکان دارد متفاوت باشد. ما در این مطلب قصد داریم تفاوت بین HDMI 1.4 ، HDMI 2.0 و استاندارد فعلی یعنی استاندارد HDMI 2.1 را مورد بحث قرار دهیم.

HDMI 1.4: هنوز همین حوالی!

استاندارد HDMI 1.4 دارای سرعت انتقال داده 10.2 گیگابیت در ثانیه است. این مدل استاندارد در حقیقت اولین فناوری بود که از ویدیوی 4K پشتیبانی کرد؛ البته ویدیوها در آن موقع محدود به فایل های 4K با نرخ 30 فریمِ فشرده شده محدود بود. تقریبا دیگر هیچ سخت افزاری نو با این مشخصات منتشر نشد، اما احتمالا شما دارای دستگاهی هستید که حداقل از استاندارد HDMI 1.4 پشتیبانی می نماید. از این دستگاه ها می توان به کنسول های خانگی نظیر PS4 یا Xbox One اشاره نمود.

مشخصات ویدیویی این استاندارد شامل ویدیوهای 1080 پیکسل نرخ 60 فریم و 4K با نرخ 30 فریم است. بیشتر دستگاه های HDMI 1.4 از یکی از این رزولوشن ها بهره برداری می نمایند؛ هر چند، در بعضی از دستگاه های HDMI 1.4 از رزولوشن 1080 پیکسل با 120 فریم هم پشتیبانی می گردد.

HDMI 2.0: استاندارد رایجِ کنونی

استاندارد HDMI 2.0 دارای سرعت انتقال داده 18 گیگابیت بر ثانیه است و به راحتی از ویدیوهای 4K و بعلاوه ویدیوهای 1440 پیکسل پشتیبانی می نماید. بسیاری از دستگاه های نو هنوز از این استاندارد استفاده می نمایند. بیشتر تلویزیون های 4K، کارت های ضبط، لپ تاپ های پیشرفته و دوربین ها صرفا از HDMI 2.0 بهره برداری می نمایند؛ چراکه کیفیت 4K با نرخ 60 فریم هنوز یک استاندارد رایج در بیشتر ویدیوها تلقی می گردد.

مشخصات ویدیویی رایج برای پورت HDMI 2.0 شامل 1080 پیکسل با نرخ 240 فریم، 1440 پیکسل با نرخ 144 و 4K با نرخ 60 فریم است. این پارامترها در حال حاضر رایج ترین و بالاترین مشخصات رزولوشن های ویدیویی و صد البته نرخ های تازه سازی تصویر برای پورت HDMI 2.0 محسوب می شوند. البته پهنای باند این مدل استاندارد می تواند طیف به مراتب گسترده تری از استانداردهای ویدیویی را پشتیبانی کند؛ حتی از نظر فنی کیفیت 8K با نرخ 30 فریم در بعضی از دستگاه هایHDMI 2.0 قابل اجراست. علاوه بر این موارد، HDMI 2.0 از استاندارد HDR (محدوده دینامیکی بالا) به منظور افزایش عمق رنگ و محدوده کنتراست در مقایسه با SDR (محدوده دینامیکی استاندارد) پشتیبانی می نماید.

استاندارد HDMI 2.1؛ بنچمارک نو

استاندارد HDMI 2.1 دارای سرعت انتقال داده 48 گیگابایت به ازای هر یک ثانیه است. این مدل پورت در واقع اولین استاندارد HDMI محسوب می گردد که از ویدیوی 8K با نرخ فریم بالا پشتیبانی می نماید. افزایش بسیار گسترده پهنای باند داده ها امکان ویژگی های بیشتری مانند پشتیبانی گسترده تر HDR (محدوده دینامیکی بالا) و فیلم کاملا غیر فشرده را هم فراهم می نماید.

در حالی که استاندارد HDMI 2.1 در سال 2017 اعلام شد، تا زمانی که دستگاه ها شروع به بهره برداری از این فناوری کردند به نظر می رسد گویا چیزی هنوز رونمایی نشده است. بیشتر کنسول های بازی نو نظیر کنسول پلی استیشن 5، ایکس باکس سری ایکس و بعلاوه بیشتر رایانه های شخصی با پردازنده های گرافیکی نو (هر محصولی که پس از Nvidia RTX 30-Series یا Amd 6000-Series عرضه شده) از HDMI 2.1 پشتیبانی می نمایند. علاوه بر این موضوع، کارت های ضبط HDMI 2.1 به تازگی تولیدشان شروع شده است؛ از همین رو، استریمرها هم می توانند از دستگاه های HDMI 2.1 خود، در حین بازی و به تبع پخش استریم بهره برداری نمایند.

مشخصات ویدیویی رایج برای استاندارد HDMI 2.1 شامل کیفیت 8K با نرخ 60 فریم و بعلاوه کیفیت 1444K است. رد و بدلِ سیگنال های ویدیویی با مشخصات بالاتر محتمل است با HDMI 2.1 به لطف پهنای باند بسیار وسیعِ انتقال داده ها امکان پذیر باشد. با این اوصاف این رویه در حال حاضر چندان مرسوم نیست. علاوه بر این مورد، خرید بسیاری از دستگاه هایی که به طور کامل از استاندارد HDMI 2.1 پشتیبانی می نمایند برای بیشتر مردم بسیار گران تمام خواهد شد؛ برای مثال می توان به تلویزیون های 8K یا مانیتورهای بازی با رزولوشن 1444K اشاره نمود.

علاوه بر رزولوشن خام و نرخ فریم، استاندارد HDMI 2.1 بعلاوه از HDR پویا (محدوده پویا بالا) پشتیبانی می نماید که عمق رنگ بیشتری نسبت به HDR استاندارد، نرخ تنو متغیر (VRR) و موارد دیگر را که شما می توانید در وب سایت HDMI یاد بگیرید را فراهم می نماید.

به منظور خلاصه سازی تمامی موارد اشاره شده درباره استانداردها، جدول زیر تهیه شده است:

کابل و پورت با ظاهر یکسان؛ استانداردهای مختلف

HDMI بیشتر از 15 سال است که به عنوان استاندارد شناخته می گردد. پورت ها و کابل های HDMI در ظاهر تغییر ننموده اند، اما مشخصات و استانداردهای آنها تغییرات مهمی پیدا نموده است. تمام کابل های HDMI از نظر فنی با استانداردهای نسل گذشته و حتی نو سازگاری کامل دارند اما دارای استانداردهای انتقال داده های مختلف، نام دقیق کابل و انواع مختلفی از اتصالات هستند.

پایین ترین یا قدیمی ترین دستگاه یا کابلی که دارید در واقع سیگنال ویدیویی را در زنجیره مربوط به انتقال اطلاعات به اصطلاح دچار گلوگاه می نماید. برای مثال، یک کابل مافوق سریعِ HDMI 2.1 روی یک دستگاه HDMI 1.4 کار می نماید اما سرعت این کابل محدود به مشخصات فنی استاندارد HDMI 1.4 محدود خواهد شد. در واقع به زبان ساده تر ارتقای کابل قرار نیست به افزایش رزولوشن خروجی ختم گردد. به این منظور باید دستگاهِ قوی تری را خریداری کرد که از استاندارد HDMI 2.1 پشتیبانی کند.

یک دستگاه HDMI 2.1 نظیر یک کنسول پلی استیشن 5 می تواند از یک کابل استاندارد HDMI 2.0 استفاده کند اما شما محدود به مشخصات فنی کابل HDMI 2.0 خواهید شد. بنابراین شما نمی توانید خروجی 4K با نرخ فریم 144 که از HDMI 2.1 دریافت می کنید را از کابل نسل قبل توقع داشته باشید.

به طور خلاصه، استاندارد کابل ها، دستگاه ها و صفحه نمایش ها باید همگی با هم مطابق و هم سو باشند. بهره برداری از یک کابل فوق العاده سریعِ HDMI 2.1 با یک کنسول HDMI 2.1 یا حتی یک تلویزیون یا مانیتور با این مشخصات می تواند تجربه بی نظیری را برای افراد در پی داشته باشد. این ماجرا برای پورت صفحه نمایش (Display Port 2.1) هم صدق می نماید.

برای خرید دستگاه های سازگار با استاندارد HDMI 2.1 عجله نکنید!

استاندارد HDMI 2.1 چند سالی است که معرفی شده اما هنوز دستگاه های بسیار زیادی از این استاندارد بهره برداری نمی نمایند؛ چرا که همان طور قبلا به این موضوع اشاره نموده ایم قیمت کالاها نظیر خرید یک تلویزیون با کیفیتِ 8K سر به فلک می کشد.

اگر شما با کیفیت 4K و نرخ 60 فریم مسئله ای ندارید پس به احتمال قوی استاندارد HDMI 2.0 شما را راضی نگه می دارد؛ در غیر این صورت، شما هم مثل بسیاری از افراد باید منتظر باشید تا ضمنِ فراگیر شدن استاندارد HDMI 2.1 قیمت دستگاه ها و کابل ها هم مقرون به صرفه تر گردد.

منبع: makeuseof