ام اس در ایران؛ سیر صعودی و بزرگترین چالش آن - وبلاگ نیک دل

به گزارش وبلاگ نیک دل، وزارت بهداشت آمار بیماران مبتلا به ام اس در ایران را اعلام نموده است. براساس آمار این وزارتخانه، تا به امروز 70هزار بیمار مبتلا به ام اس در سامانه بیماران خاص ثبت شده است. به طور کلی، ام اس یک بیماری خود ایمنی است که سبب حمله اشتباهی سیستم ایمنی بدن به بافت سالم اطراف سیستم عصبی مرکزی می گردد.

به گزارش وبلاگ نیک دل، چندسالی است که میزان مبتلایان بیماری ام اس در کشور فرایند صعودی دارد. طبق آمار رسمی وزارت بهداشت، سالانه بیش از 5 هزار نفر در ایران به ام اس مبتلا می شوند و این آمار از 5 ابتلا از هر 100 هزار نفر به 50 ابتلا افزایش داشته است.

محسن فروغی پور، دبیر گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد در رابطه با این موضوع می گوید: در 40 سال گذشته ایران جزء مناطق کم خطر به لحاظ ابتلا به بیماری ام اس قرار داشت، اما در سال های اخیر به لحاظ ابتلا به این بیماری به مناطق خطر متوسط تبدیل شده و حتی برخی از نقاط کشور به مناطق پرخطر تبدیل شده است.

همچنین مهدی شادنوش، رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری های وزارت بهداشت، با بیان اینکه به طور متوسط سالانه حدود 5 هزار بیمار به جمعیت مبتلایان در کشور افزوده می گردد، گفته که شیوع ام اس معادل 87 بیمار به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت بوده و کشورمان از نظر شیوع ام اس در شمار کشور های با شیوع بالا محسوب می گردد.

یکی از مسائل نگران نماینده در رابطه با بیماری ام اس این است که این بیماری بیشتر قربانیانش را از میان بچه ها و جوانان انتخاب می نماید. همچنین نگرانی هایی جهت رنج بیماران نیز وجود دارد که از جمله آن ها هزینه سنگین درمان ام اس است.

عبدالحسین هوشمند، مدیرعامل انجمن ام اس ایران می گوید که هزینه بیماران ام اس بین 1.5 تا 7 میلیون تومان در ماه است. رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری های وزارت بهداشت هم گفته که مهم ترین چالش فعلی در حوزه ام اس، بار اقتصادی بالا در مورد فرانشیز سهم بیمار برای دارو های تخصصی و همچنین هزینه های بالای توانبخشی در بیماران ام اس که فاقد پوشش بیمه ای هستند.

خطر ابتلای بچه ها و جوانان به بیماری ام اس

بیماری ام اس یا مولتیپل اسکلروزیس، نوعی بیماری خود ایمنی است که بر روی مغز، اعصاب بینایی و نخاع تاثیر می گذارد و علائمی نظیر مسائل در تعادل، بینایی و کنترل عضلات را در بیمار مبتلا ایجاد می نماید.

متخصصان این بیماری معتقدند که ام اس در جوانان ایرانی فرایند صعودی دارد.

سید مسعود نبوی، فلوشیپ تخصصی ام اس می گوید که این بیماری به طور معمول در سنین 20 تا 50 سالگی و در زنان حدود 3 برابر مردان اتفاق می افتد. براین اساس جوانان باید بتوانند استرس های روحی و هیجان ها مضر را به حداقل برسانند.

همچنین متخصصان بیماری های عصب و عضله هم از افزایش آمار بچه ها به این بیماری اطلاع داده اند.

طبق گفته آن ها بیماری نقص دستگاه عصبی که سالانه جان تعدادی از نوزادان را می گیرد، اگر با مراقبت های ویژه نوزاد زنده بماند، درگیری روی عضلات تنفسی باعث افزایش بروز مسائل تنفسی و دیگر بیماری های ریوی در آن ها می گردد تا خاتمه جان نوزاد را می گیرد.

کیوان بصیری، فوق تخصص بیماری های عصب و عضله و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، در این رابطه می گوید که این بچه ها دارای توانایی ذهنی طبیعی بوده و در اثر ضعف ماهیچه ای شدید که روی عملکرد های تنفسی و بلع اثر می گذارد، در دو سال اول زندگی و اغلب قبل از 12 ماهگی فوت می نمایند، این گروه از بچه ها از همان ابتدا که گردن می گیرند بعد از آن نمی توانند بچرخند و برای بلند شدن از زمین دچار مشکل می شوند، برخی از آن ها راه نمی افتند و این اتفاق وابسته به نوع این بیماری دارد، برخی از بچه ها راه می افتند و دچار ضعف عضلات پروکسیمال می شوند و به همین دلیل نمی توانند خوب راه بفرایند و ممکن است در یک یا دو سالگی فوت شوند.

هزینه های درمان ام اس ماهانه به هفت میلیون تومان هم می رسد

ام اس و چالش هزینه های درمانی

براساس گفته عبدالحسین هوشمند، مدیرعامل انجمن ام اس ایران، هزینه های لوازم بهداشتی برای بیماران ام اس بسیار بالاست. او می گوید که برخی از این بیماران ممکن است روی ویلچر باشند که احتیاج به وسایل توان بخشی و یاری توان بخشی دارند. برخی ممکن است در بستر نگهداری شوند که احتیاج به خدمات پرستاری و دریافت خدمات درمانی در منزل برای آن ها هزینه بر است.

براین اساس میانگین هزینه ای که می تواند برای بیماران ام اس در همان مرحله اول در بر داشته باشد ماهانه حداقل1/5 میلیون تومان است. به گفته هوشمند چنانچه این بیماران روی ویلچر باشند، هزینه ای بالغ بر 3/5 میلیون تومان و چنانچه قرار باشد فرد بیمار در بستر نگهداری گردد، هزینه های پرستاری و بهداشتی او چیزی حدود 7 میلیون تومان می گردد. این ها مسائل جدی است که برای بیماران ام اس وجود دارد.

همچنین امید حسین پناهی، مدیرعامل انجمن ام اس کردستان هم گفته که بیماری ام اس جزو بیماری های مزمن است و به تدریج طی چندین سال در بدن انسان ظاهر می گردد و درمان آن با بیماری های دیگر بسیار متفاوت و ممکن است تا چندین سال به طول بینجامد.

با این تفاسیر دغدغه مهمی که برای درمان این بیماران به علت درمان طولانی مدتش به وجود می آید، دغدغه افزایش هزینه های دارو و درمان ام اس است. عبدالحسین هوشمند، رئیس انجمن ام اس در این رابطه گفته که مصرف دارو و استفاده از روش های درمانی خاص، همواره دغدغه افراد مبتلا به بیماری ام اس نیز بوده است؛ بنابراین خرید دارو و مراجعه به مراکز درمانی برای انجام فرایند درمان برای آن ها همیشگی است.

البته او از بسته خدماتی وزارت بهداشت اطلاع داد و گفت: هر کدام از افراد مبتلا به بیماری ام اس می توانند از بسته خدماتی وزارت بهداشت و درمان استفاده نمایند. این بسته خدماتی شامل 25 خدمت است.

این درحالی است که افرادی که به بیماری ام اس مبتلا می شوند، دارو های مکمل مانند کلسیم هم استفاده می نمایند. علاوه بر آن برخی از این بیماران در دوره درمان باید از لوازم بهداشتی خاص استفاده نمایند یا این که در فرایند درمان خود باید در جلسات کاردرمانی یا توانبخشی شرکت نمایند.

پژوهشگران اجتماعی می گویند که تامین این احتیاج ها بسیار پرهزینه است و چون در فهرست خدمات بسته وزارت بهداشت و درمان و نیز تحت پوشش بیمه قرار نمی گیرد، افراد مبتلا به بیماری ام اس برای ادامه فرایند درمان، خود باید هزینه این خدمات را پرداخت نمایند؛ بنابراین عمده مسائل درمانی افراد مبتلا به بیماری ام اس در خدمات مکمل خلاصه شده است.

موارد تشدید نماینده و کاهش دهنده بیماری ام اس

ام اس نوعی بیماری ناتوان نماینده است و مواردی همچون بیماری های قلبی، دیابت، بیماری های ریوی، گرما، استرس ناشی از کمبود خواب، آشفتگی عاطفی یا اضطراب، ممکن است دلیلی بر تشدید علائم فرد بیمار باشند.

البته انجمن ملی مولتیپل اسکلروزیس (NMSS)، اعلام نموده است برخی از تغییرات در زندگی وجود دارد که می تواند به کندشدن فرایند بیماری یاری کند.

انجام فعالیت هایی، چون ورزش، داشتن رژیم غذایی سالم، خوردن ویتامین دی، داشتن خواب آرام، عدم مصرف سیگار و تزریق واکسن سبب کاهش فرایند بیماری ام اس می شوند.