فیلم روزی روزگاری؛ از ایده تا اجرا - وبلاگ نیک دل

به گزارش وبلاگ نیک دل، به گزارش خبرنگار خبرنگاران ؛ خاصیت مرگ این است که آخرین اثر هنرمند را به سخن واپسین او بدل سازد. فیلم روزی روزگاری در آمریکا (1984) آخرین اثر سرجیو لئونه بود که او شانزده سال از عمرش را صرف ساختن آن کرد. این فیلم به زعم دوستداران لئونه، جایگاه خاص تکان دهنده ای دارد؛ فیلمی بس اندوهناک که از قضا مرگ یکی از مضامین آن از کار در می آید. روزی روزگاری در امریکا چنان از تمام فیلم های لئونه از منظر شیوه قصه گویی، شخصیت پردازی و ژانر جدا بود که اگر مؤلفه های سبکی و مضمونی همیشگی فیلم ساز بزرگ ایتالیایی در تاروپود فیلم نمود نداشت، سخت می شد حدس زد که کارگردان این فیلم همان کارگردانی است که جمیع برترین وسترن اسپاگتی های تاریخ را ساخته است. این فیلم داستان حماسی چهار تبهکار یهودی است و با پرش هایی به گذشته و آینده بین سال های کودکی، جوانی و کهنسالی آن ها در رفت وآمد است.

مؤسسه فیلم بریتانیا بنابر تعهد خود به ارتقا و ارزیابی سینمای معاصر، مجموعه ای تحت عنوان آثار ماندگار سینمای مدرن (BFI Modern Classics) تدارک دیده است که در هر مجلد آن به آنالیز یکی از فیلم های سالیان اخیر می پردازد. در این مجموعه صاحب نظران، منتقدان و نویسندگان مشهوری حضور دارند که نحوه فراوری هر فیلم و اندازه استقبال از آن را در بستر استدلالی آنالیز می نمایند. در زبان فارسی انتشارات علمی فرهنگی بسیاری از آن ها را در مجموعه خوانش فیلم منتشر نموده است.

کتاب روزی روزگاری در آمریکا، یکی از این مجموعه است که آدرین مارتین در مقام یکی از مهم ترین منتقدان تاریخ سینما آن را نوشته و موجب شده به اجزای این فیلم اشراف پیدا نموده و بازشناسی شان کنیم. مارتین در این کتاب به گوشه و کنار روزی روزگاری در امریکا در فرآیند شکل گیری و ساختش نظر انداخته و با تحلیل های دقیق و روشنگرانه اش، درک بهتر و جامع تر این فیلم بزرگ را ممکن نموده است. جزئیات فنی فیلمسازی و بازیگری را آنالیز نموده و نحوه فراوری فیلم را تشریح نموده است.

او ابتدا داستان فیلم را به طور خلاصه روایت می نماید؛ سپس سعی می نماید با آوردن نظر متخصصان این حوزه، سبک و بافت آن را توصیف کند. مارتین اشاره ای به سیر نقش بستن ایده فیلم در فکر کارگردان تا مراحل اجرا دارد. بعلاوه از فرایند انتخاب بازیگران و مدت و لوکیشن فیلمبرداری صحبت می نماید. او در یکی از فصل های کتاب به آنالیز جنس مردانه رفاقت و روابط انسانی میان شخصیت های اصلی فیلم می پردازد.

در فصل بعدی او در خصوص ژانر فیلم کندوکاو می نماید و آنالیز می نماید که اگر این فیلم یک فیلم جنایی تبهکاری است، چگونه و به چه معنا در این دسته جای می گیرد. و بالاخره یک فصل به موسیقی متن فیلم، اثر موریکونه، اختصاص دارد و از ریتم، ملودی و رنگ بندی سازها سخن می گوید. در نهایت، بخش ضمیمه با فرم ها و مضامین لئونه که در تاریخ سینما احیا شده اند و تأثیر او بر دیگرفیلم سازان سرانجام می یابد.